Wat betekent de nieuwe VSME-richtlijn voor kmo’s?

Tim Vancouillie, oprichter van E-luse

2025 wordt hét jaar van de VSME. Deze nieuwe ESG-standaard werd vorige maand gepubliceerd door de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG). ‘De richtlijn is bedoeld voor kmo’s die niet direct onder de CSRD vallen, maar die wel duurzaamheidsrapportages willen of moeten opstellen’, legt expert Tim Vancouillie uit.

De VSME (Voluntary Sustainability Reporting Standard for SMEs) helpt niet-beursgenoteerde kmo’s bij het structureren van hun duurzaamheidsrapportages.

‘Hoewel de VSME niet wettelijk verplicht is, biedt hij kmo’s die de standaard vrijwillig gebruiken een krachtige troef om de groeiende duurzaamheidsvragen van grote bedrijven en stakeholders te beantwoorden’, zegt Tim Vancouillie, oprichter van E-luse, dat bedrijven ondersteunt op hun weg naar meer duurzaamheid.

Sneeuwbaleffect

Aan de basis van de VSME ligt de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), die grote ondernemingen en beursgenoteerde bedrijven verplicht om duurzaamheid te integreren in hun rapportages. Deze verplichting veroorzaakt een sneeuwbaleffect binnen de gehele waardeketen.

Vancouillie: ‘Grote bedrijven brengen hun volledige supplychain in kaart en stellen ESG-vragen aan hun leveranciers, waaronder veel kmo’s. Daarnaast zien we ook een stroom van duurzaamheidsvragen van de financiële sector, zoals banken. De VSME biedt kmo’s een houvast om daar gestructureerd op in te spelen.’

De VSME-standaard bestaat uit twee modules. De basismodule bevat minimumeisen rond ESG (milieu, sociaal en governance) en is ideaal voor bedrijven die net beginnen met rapporteren. De aanvullende module voorziet in extra datapunten die banken, investeerders of partners kunnen eisen.

‘Kmo’s starten best met een materialiteitsanalyse om de thema’s te identificeren die voor hen het relevantst zijn. Het doel is om pragmatische en begrijpelijke rapportages te creëren, die uniformiteit brengen en verwarring bij stakeholders wegnemen’, vertelt Vancouillie.

Concreet aan de slag met de VSME

Bedrijven kunnen gegevens op een gestructureerde manier verzamelen door processen op te stellen waarmee informatie over CO₂-uitstoot, energieverbruik, afvalbeheer, werknemersrechten en diversiteit effectief wordt geregistreerd.

’Hierbij is het belangrijk dat organisaties samenwerken met interne teams of externe experts om de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid van de data te waarborgen’, benadrukt Vancouillie.

Grote bedrijven brengen hun volledige supplychain in kaart en stellen bijgevolg ook ESG-vragen aan hun leveranciers, waaronder veel kmo’s.

Tim Vancouillie, oprichter van E-luse

De inzichten uit de rapportages kunnen kmo’s vervolgens helpen om duurzaamheidsdoelen te integreren in hun strategie. Dit kan gaan om doelen zoals CO₂-reductie, circulair werken of het versterken van sociale impact.

Duurzaamheid moet echter niet alleen in rapporten aan bod komen, maar ook een integraal onderdeel worden van strategische plannen en dagelijkse bedrijfsactiviteiten.

Strategische kansen

Het implementeren van de VSME biedt bedrijven voordelen zoals uniformiteit en kostenbesparing. Het voorkomt dat zij verschillende vragenlijsten moeten invullen en creëert efficiëntie. Bovendien kan het een concurrentievoordeel opleveren.

‘Hoe sneller kmo’s starten, hoe meer strategische inzichten ze kunnen verwerven en hoe beter ze voorbereid zijn op toekomstige eisen. Het helpt ook om risico’s en opportuniteiten te detecteren’, vertelt Vancouillie.

Tot slot is transparante communicatie over de resultaten van essentieel belang. Rapportages kunnen als basis worden gebruikt om klanten, stakeholders en investeerders te informeren over de inspanningen van het bedrijf.

Door expliciet te vermelden dat zij de VSME-standaard volgen, versterken kmo’s niet alleen het vertrouwen, maar dragen zij ook bij aan uniformiteit en consistentie in duurzaamheidsrapportage. Vancouillie sluit af met een gouden tip: ‘Kmo’s moeten niet verstrikt raken in complexe tools en uitgebreide rapportages. Blijf pragmatisch en begin met de basis: wat is belangrijk voor ons als bedrijf, wat wordt gevraagd door klanten, en hoe kunnen we dit structureren binnen de VSME?’