Tussen 2023 en 2024 steeg het aantal werknemers met een beperking met 15 procent. Bij Peeters-Govers, de grootste franchisenemer van Albert Heijn in België, werven ze al jaren mensen met een beperking aan. ‘Alles valt of staat met open communicatie, ook over moeilijke zaken’, zegt Tine Lenaerts. Zij is ‘Architect Inclusief Ondernemen’ bij de winkelketen.
‘Voor zover ik weet, ben ik de enige in Vlaanderen met deze functie’, steekt Lenaerts van wal. Hoewel ze pas eind 2021 aan de slag ging als Architect Inclusief Ondernemen bij Albert Heijn – Peeters-Govers, zitten diversiteit en inclusie al langer in het DNA van het Kempische bedrijf.
‘Onze collega Peter is 56 en heeft het denkvermogen van een 9-jarige. Sinds 2005 voert hij in onze winkel in Gierle zoveel mogelijk dezelfde taken uit als zijn collega’s’, geeft zaakvoerder Jan Peeters als voorbeeld.
1 op 369
Cijfers van sociaal secretariaat Acerta tonen dat 1 op de 369 werknemers op de Belgische arbeidsmarkt een fysieke of mentale beperking heeft.
Drempels wegwerken
Mensen met een beperking integreren op de werkvloer: hoe begint een bedrijf daaraan? ‘Communicatie is cruciaal’, stipt Lenaerts aan. ‘Je moet het gesprek aangaan. Wat heeft een persoon nodig om een takenpakket uit te voeren? Welke drempels zijn er? Een van onze medewerkers is bijvoorbeeld doofstom. Voor hem is altijd een tolk aanwezig tijdens teammeetings. Met deze en andere eenvoudige ingrepen kunnen mensen met een beperking dezelfde taken verrichten als collega’s zonder beperking.’
Alles valt of staat met openheid, benadrukt Lenaerts. ‘Je mag moeilijke zaken niet uit de weg gaan. Een voorbeeld: sommige medewerkers leven in armoede, waardoor ze niet altijd een lunchpakket bij zich hebben. Durf dat benoemen in het sollicitatiegesprek. Laat weten dat ze nooit zomaar iets mogen wegnemen in de winkel en geef aan wat ze wél kunnen doen als ze honger hebben.’
Springplank
De medewerkers van Peeters-Govers worden grondig opgeleid voor ze aan de slag gaan op de winkelvloer. Een traject dat ze allemaal op hun eigen tempo afleggen.
‘Die opleidingen zijn een grote financiële investering. Maar de loyaliteit en duurzame tewerkstelling die het oplevert, is veel meer waard’, vertelt Peeters, die erop wijst dat intussen 32 procent van de medewerkers van Peeters-Govers uit zo’n traject komt.
Iemand die hier toekwam als asielzoeker in 2018 en geen Nederlands sprak, is vandaag teamleader in de winkel van Turnhout.
Tine Lenaerts, Architect Inclusief Ondernemen bij Albert Heijn – Peeters-Govers
Medewerkers met een beperking maken evenveel kans om door te groeien als collega’s zonder beperking. ‘Iemand die hier toekwam als asielzoeker in 2018 en geen Nederlands sprak, is vandaag teamleader in de winkel van Turnhout’, weet Lenaerts.
‘Een job bij ons is voor veel mensen een springplank. Een van onze medewerkers is een Oekraïense gynaecologe, die hier van nul moest herbeginnen nadat ze op de vlucht was voor de oorlog. Bij ons op de werkvloer leerde ze niet alleen de taal, maar vooral ook om weer te geloven in zichzelf. Vandaag werkt ze opnieuw in een ziekenhuis’, aldus Peeters.
Hij spreekt over het ‘Red Bull-effect’. ‘Je ziet de medewerkers groeien doordat ze zichzelf kunnen zijn en bijleren. Dat stralen ze af op hun collega’s, die er op hun beurt voldoening uit halen om hen te kunnen helpen. Zo krijgt iedereen vleugels.’
Omdenken en creatief zijn
Sinds 2022 mag Peeters-Govers zich Ambassadeur Inclusief Ondernemen noemen. ‘Door onze reputatie vinden veel mensen met een beperking de weg naar ons. Daarnaast investeren we in ons netwerk. We werken bijvoorbeeld nauw samen met VDAB en Fedasil. En Als we zelf geen oplossing kunnen bieden in een bepaalde situatie, verwijzen we door naar partners zoals centra voor algemeen welzijnswerk of huisvestingsdiensten’, licht Lenaerts toe.
Een job in een van onze winkels is voor veel mensen een springplank.
Jan Peeters, zaakvoerder bij Albert Heijn – Peeters-Govers
Ook verschillende waarden en normen kunnen tot moeilijke situaties leiden. Denk aan medewerkers die door hun geloofsovertuiging geen producten met vlees of alcohol mogen aanvullen.
Lenaerts: ‘Omdenken en creatief zijn, is de boodschap. Ik trok naar de imam en we kwamen samen tot een oplossing. We stelden handschoenen ter beschikking zodat die personen hun job konden blijven doen. Dat nam enkele uren tijd in beslag. Maar nieuwe mensen zoeken kost meer.’
Openbloeien
Peeters hoopt andere bedrijven te kunnen inspireren om mensen met een beperking te integreren op de werkvloer. Om de formule te doen werken, mag je niet zomaar verwachten dat ze dezelfde job doen als andere medewerkers, stipt hij aan.
‘Trek functies uit elkaar en kijk wie wat kan doen. En vooral: wees geduldig. Geef mensen tijd en ruimte om te leren en hun plek te vinden. Na een tijd zie je ze openbloeien en worden ze part of the team’, besluit hij.