De Europese Commissie herziet haar duurzaamheidsregels nog voor ze volledig van kracht zijn. Tanguy Legein en Filip De Bock van KPMG bespreken de impact en de uitdagingen daarvan op het vlak van rapportering. Op basis van hun ervaringen met bedrijven waarvoor de CSRD al van toepassing is, geven ze ook hun advies. ‘Bedrijven hebben er baat bij om hun inspanningen op het vlak van duurzaamheid voort te zetten.’
Toen de Europese Green Deal in 2019 werd voorgesteld, was de economische context totaal anders dan vandaag. Begin 2023 kwam de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) tot stand. Dat was een van de kernmaatregelen van de Green Deal om bedrijven objectief te laten rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties. Maar amper enkele jaren later wordt de reikwijdte van deze regelgeving al ter discussie gesteld. Europa wil bedrijven minder strikte verplichtingen opleggen om hun concurrentiekracht te vrijwaren.
‘De Commissie heeft drie belangrijke voorstellen’, zegt Filip De Bock, Partner bij KPMG. ‘Een erg omvangrijke groep van grote niet-beursgenoteerde bedrijven moest vanaf 2026 rapporteren volgens de CSRD, maar die deadline zou met twee jaar uitgesteld worden naar 2028. Daarnaast zou de groep van bedrijven die aan de CSRD moet voldoen ongeveer tachtig procent verkleinen als gevolg van de nieuwe toepassingsdrempels.’
Bedrijven mogen hun duurzaamheidsrapportering niet benaderen als een financiële rapportering. Elk aspect van de organisatie moet in kaart gebracht worden.
Tanguy Legein, Audit Partner bij KPMG Belgium
‘Tenslotte wil de Commissie de complexiteit en de rapporteringsvereisten van de Europese duurzaamheidsrapportagestandaarden (ESRS) verminderen. Er is nog geen officiële datum vastgelegd, maar ik verwacht dat het uitstel er snel zal komen en dat belangengroepen zich verder in het debat zullen mengen.’
‘Momenteel gaat het nog om voorstellen van de Commissie. Die voorstellen moeten het wetgevend proces in de EU en de omzetting in nationale wetgeving nog doorlopen. Bedrijven doen er goed aan om dit proces van dichtbij te monitoren en stappen te blijven zetten inzake ESG-strategie en implementatie.’
Duurzaamheidsrapporten:
van verplichting naar kansen
Duurzaam ondernemen gaat verder dan het beperken van negatieve impact – het draait om het creëren van positieve verandering en langetermijnwaarde.
Ontdek hoe KPMG uw bedrijf kan helpen bij transparante en impactvolle duurzaamheidsrapportering.
Relevante ervaringen
Grote bedrijven zullen wel onderhevig blijven aan de CSRD en zijn daar de voorbije maanden actief mee aan de slag gegaan. ‘De meeste van onze klanten hebben ESG in hun strategie geïntegreerd en interne doelstellingen bepaald’, zegt De Bock.
Toch is het cruciaal dat bedrijven hun rapportering niet simpelweg bouwen op eerdere duurzaamheidsverslagen, benadrukt Tanguy Legein, Audit Partner bij KPMG.
‘Bedrijven moeten vertrekken van een blanco blad, zonder vooringenomen verwachtingen. Een CSRD-rapport is geen financiële rapportering. Alle afdelingen moeten betrokken worden. Ook kleinere entiteiten van het bedrijf kunnen impact hebben of voor risico’s en opportuniteiten zorgen. Voor veel managers is dit een eyeopener. Het helpt hen een doordachte strategie uit te werken voor belangrijke thema’s waar ze voordien weinig aandacht aan besteedden.’
Een van de grootste uitdagingen is het gebrek aan geïmplementeerde rapporteringstools. ‘Voor financiële rapportering gebruiken bedrijven doorgaans gespecialiseerde softwarepakketten, maar voor de CSRD werken bedrijven vaak met een combinatie van bestaande systemen en Excel-bestanden’, zegt De Bock.
‘Daarom is een grondige controle van handmatig ingevoerde data essentieel. De interne controle voor CSRD-rapportage is vaak immers minder matuur dan die voor financiële rapportering. Als bepaalde informatie moeilijk beschikbaar is, mogen bedrijven inschattingen maken, maar ook dat brengt uitdagingen met zich mee op het vlak van methode, data en assumpties.’
Uitstel is geen afstel
Een ander struikelblok is uitstelgedrag. ‘Bedrijven focussen zich soms te lang op het verzamelen van data en starten daardoor te laat met het uitschijven van hun duurzaamheidsrapport’, merkt Legein op.
‘Zo’n verslag vraagt veel tijd, ook gezien het omvangrijk aantal rapporteringsvereisten en -criteria waaraan voldaan moet worden, zowel kwantitatief als kwalitatief. Het eindresultaat moet vlot leesbaar en consistent zijn. Opvallend genoeg blijken bedrijven niet te struikelen over de complexere onderwerpen: daar zijn ze goed op voorbereid. Het zijn net de eenvoudigere aspecten die onverwachts veel tijd opslorpen.’
Uitstel betekent niet dat bedrijven kunnen wachten. Externe stakeholders zoals banken en investeerders eisen steeds meer transparantie over duurzaamheid. Dit zal niet wijzigen door een vereenvoudiging van CSRD.
Filip De Bock, Partner bij KPMG
De te rapporteren duurzaamheidsinformatie zal onderhevig blijven aan assurance door een onafhankelijke auditor. Dit brengt uitdagingen met zich mee, zoals het korte tijdskader waarbinnen gerapporteerd moet worden en assurance moet verkregen te worden. De timing moet immers gealigneerd zijn met de financiële rapportering.
Dat de Europese Commissie de regels versoepelt, betekent niet dat bedrijven de duurzaamheidsrapportering op de lange baan mogen schuiven. ‘De CSRD blijft evolueren, maar hoekstenen zoals de dubbele materialiteitsanalyse zullen sowieso behouden blijven’, stelt De Bock.
‘Bedrijven doen er goed aan om die analyse nu al grondig uit te voeren en te documenteren, eventueel met externe ondersteuning. Het is cruciaal om op basis van de dubbele materialiteitsanalyse in een vroeg stadium in kaart te brengen welke de belangrijke thema’s zijn, aan welke rapporteringsvereisten en datapunten moet voldaan worden en hoe die informatie kan verzameld worden.’
Wat is de CSRD?
De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht bepaalde bedrijven in de EU om gedetailleerd te rapporteren over hun duurzaamheidseffecten, waaronder factoren op het gebied van milieu, maatschappij en goed bestuur (ESG).