De naam maakt het al duidelijk: de Voluntary Sustainability Reporting Standard for non-listed SME’s (VSME) focust op vrijwillige duurzaamheidsrapportage door kmo’s. Waarom gaat een grote organisatie zoals Helan ermee aan de slag? CEO Tom Coolen geeft tekst en uitleg.
Helan is vooral bekend als Helan Onafhankelijk ziekenfonds maar omvat ook organisaties als Helan Kinderopvang en Helan Huishoudhulp. ‘Wij zijn niet verplicht om te rapporteren over duurzaamheid,’ zegt Tom Coolen. ‘Maar als welzijnsorganisatie die deels werkt met publieke middelen, voelen we die maatschappelijke verantwoording wel.’ Het vrijwillige karakter is juist een sterkte, vindt Coolen. ‘Het toont aan dat we dit niet doen om te greenwashen of een vakje af te vinken, maar om meerwaarde te bieden.’
Wilt u van duurzaam rapporteren ook graag een hefboom maken voor impact?
Ontdek hier hoe KPMG u helpt.
DNA
Duurzaam ondernemen en maatschappelijke impact creëren zitten in de kern van een welzijnsorganisatie als Helan. ‘Gezondheid en welzijn staan centraal in alles wat we doen, van geboorte tot overlijden. Duurzaamheid is voor ons een essentieel onderdeel van de langetermijnrelatie met onze klanten. Het concept leeft ook in onze bestuursvergaderingen.’

‘Voor jongere generaties is het niet aanvaardbaar dat je als organisatie níét bezig bent met ESG.’
Tom Coolen, CEO bij Helan
Principes als diversiteit en gelijke behandeling van onze ongeveer 6.500 medewerkers vinden wij vanzelfsprekend.’ Maar ook werkgeversimago en toekomstbestendig ondernemen spelen een rol: ‘Voor jongere generaties is het niet aanvaardbaar dat je als organisatie níét bezig bent met ESG,’ geeft Coolen mee.
Blinde vlekken
Om al die redenen ontstond de behoefte om ESG tastbaarder te maken en te ontdekken waar eventuele blinde vlekken zitten. Coolen is enthousiast over het raamwerk van de VSME-standaard. ‘Het is modulair opgebouwd, wat ons toelaat om stapsgewijs te groeien. Bovendien is het taalgebruik herkenbaar. Begrippen als inclusie, gezondheid en mobiliteit zijn begrijpelijk en tastbaar.’
Acties
Op het ogenblik van het interview heeft Coolen het VSME-eindrapport van KPMG nog niet ontvangen, maar hij verwacht geen grote verrassingen. Heel wat zaken zitten vandaag al vrij goed, zegt hij. ‘Genderbalans is bij ons geen issue, en we hanteren een faire, transparante en resultaatgedreven verloning. Ook de culturele diversiteit is sterk aanwezig in onze organisatie — en zelfs zeer goed bij onze huishoudhulpen.’
Er komen enkele aandachtspunten naar boven waarin Helan nog kan groeien. ‘Toegankelijke en betaalbare zorg is een cruciale doelstelling voor ons. Dat gaat niet alleen over betaalbaarheid van zorg maar bijvoorbeeld ook over (digitale) geletterdheid rondom gezondheid. Daar kunnen we onze klanten nog meer in bijstaan.’
Daarnaast benadrukt Coolen het belang van werknemerswelzijn en -ontwikkeling voor Helan. ‘We doen al veel op dat vlak, maar we willen nog meer inzetten op talentontwikkeling als bron van intrinsieke motivatie. Medewerkers de kans geven om te groeien is niet alleen belangrijk voor henzelf, maar ook voor de toekomstbestendigheid van onze organisatie.’
Samenwerking
Coolen is erg positief over de samenwerking met KPMG in dit traject. ‘Ze brengen structuur in een complex domein en bieden een externe blik die voor ons erg waardevol is. Ze leggen verbanden tussen onze entiteiten en reiken voorbeelden aan uit andere sectoren.’
Na het rapport begint het echte werk. Op basis van de prioritaire thema’s zal Helan een beperkt aantal gerichte initiatieven formuleren voor de komende jaren. ‘Die acties zullen we integreren in onze beleidsplannen, zodat duurzaamheid geen apart hoofdstuk is, maar de rode draad doorheen onze strategische keuzes.’

‘Inzake VSME gaat het niet enkel om het opleveren van een rapport, maar ook om het versterken van de interne kennis bij de klant.’
Elizna Senekal, Sustainability Manager bij KPMG in België
Helan geeft het goede voorbeeld
KPMG begeleidt organisaties bij het toepassen van de VSME door ondersteuning op maat van hun maturiteit. ‘Het gaat niet enkel om het opleveren van een rapport, maar om het versterken van de interne kennis,’ zegt Elizna Senekal, die het project bij Helan in goede banen leidde. ‘Kennisoverdracht staat centraal, zodat organisaties zelfstandig hun ESG-traject kunnen verderzetten.’
Hoewel Helan niet onder de Europese CSRD-richtlijn valt, koos de organisatie bewust voor vrijwillige rapportering. ‘Ze zagen dit als een kans om het vertrouwen van stakeholders te versterken en hun missie te verbinden met een langetermijnimpact,’ legt Senekal uit.
Voor andere organisaties die een gelijkaardig traject overwegen, is Senekals advies duidelijk: ‘Start met een dubbele materialiteitsanalyse om de belangrijkste ESG-thema’s te bepalen en beschouw rapportering als een strategisch instrument.’
Wilt u van duurzaam rapporteren ook graag een hefboom maken voor impact?
Ontdek hier hoe KPMG u helpt.