Hoewel de hiërarchie in bedrijven al decennialang aan verandering onderhevig is, is ze nog steeds sterk aanwezig. DAO’s, gedecentraliseerde autonome organisaties, willen daar resoluut verandering in brengen.
Wie een jaarrapport downloadt of een website van een bedrijf bezoekt, zal vroeg of laat een organogram zien. Zulke schematische weergaven van wie welke plek in de rangorde heeft, van de stagiair tot het C-level, bestaan al sinds 1855. Hoewel de benaming van functietitels de voorbije decennia regelmatig veranderde, bleef de hiërarchie bestaan.
Als het van sommige techliefhebbers afhangt, zal die hiërarchische opdeling in de toekomst verdwijnen. In gedecentraliseerde autonome organisaties, kortweg DAO’s, is de bedrijfsstructuur namelijk helemaal anders.
Mensen die een DAO oprichten, leggen in een computerprogramma de regels voor bestuur en besluitvorming vast.
DAO’s zijn innovatieve organisaties die niet in handen van één persoon zijn of gecontroleerd worden door een raad van bestuur. De deelnemende leden zijn collectief eigenaar, maar dat is niet hetzelfde als bij bedrijven waar de werknemers stemgerechtigde aandelen hebben.
In een DAO worden beslissingen genomen via stemming en regels worden afgedwongen via zogenaamde ‘slimme contracten’ op de blockchain.
Geen centrale autoriteit
Mensen die een DAO oprichten, leggen in een computerprogramma de regels voor bestuur en besluitvorming vast. In tegenstelling tot de governance regels die in menige ESG-strategie terug te vinden zijn, zijn deze een pak bindender. Je kunt ze niet zomaar wijzigen en ze zijn de drijvende kracht achter hoe de organisatie zonder centrale autoriteit gerund wordt.
Voor belangrijke beslissingen kan iedereen met een token in de DAO stemmen. Hoe meer tokens – die je doorgaans verdient door voor de DAO te werken of door ze te kopen – hoe meer stemrecht. Rollen worden fluïde en zijn meer afhankelijk van het project waarop men werkt.
In januari 2023 waren er wereldwijd meer dan 10.000 DAO’s actief, een verdrievoudiging sinds het jaar voordien.
DAO’s in de praktijk
In januari 2023 waren er wereldwijd meer dan 10.000 DAO’s actief, een verdrievoudiging sinds het jaar voordien. In Amerika worden ze in onder andere Wyoming en Vermont als juridische entiteiten erkend en werken al verschillende organisaties op die manier. Zo is er dOrg, een collectief zonder CEO en CFO dat al sinds 2019 bestaat en Web3-toepassingen voor organisaties als Amnesty International ontwikkelt.
Sommige hebben een minder commerciële insteek, zoals CityDAO. Dat collectief wil – de naam is een weggever – een eigen stad beginnen. De meer dan 5.000 mensen achter de DAO kochten samen 40 hectare land in Wyoming om er samen ‘de stad van de toekomst’ te bouwen. Die zal waarschijnlijk geen burgemeester hebben – dat spreekt voor zich.