De implementatie van de CSRD komt met heel wat juridische vraagstukken. Emmanuel Leroux, advocaat bij KPMG Law, en Kurt Verheggen, General Counsel bij Barco, vertellen waarop bedrijven moeten letten.
Wat is de CSRD?
De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht bepaalde bedrijven in de EU om gedetailleerd te rapporteren over hun duurzaamheidseffecten, waaronder factoren op het gebied van milieu, maatschappij en goed bestuur (ESG).
Juridische experts spelen een belangrijke rol wanneer het erop aankomt risico’s te identificeren en zich ertegen te beschermen. Logisch dus dat er bij de verplichte duurzaamheidsrapportering ook naar hen wordt gekeken. ‘De rol die mijn collega’s en ik in de duurzaamheidsrapportering spelen, verschilt per bedrijf’, zegt Kurt Verheggen, General Counsel bij Barco. ‘Ik zie collega’s die een actievere en zelfs coördinerende rol opnemen, terwijl dat bij andere eerder beperkt is en zij op een aantal deelgebieden focussen. Een en ander hangt af van de sector waarin het bedrijf actief is, de bedrijfsstructuur en de profielen die men in huis heeft.’
‘Zo hebben beursgenoteerde bedrijven doorgaans een Investor Relations team dat sowieso al meer de lead neemt in de verslaggeving. Sommigen hebben een Sustainability Manager, die dan de actiefste rol opneemt. Bij Barco hebben we die allebei, waardoor mijn rol beperkter was’, vertelt Verheggen.
‘We fungeren als gatekeeper, want het CSRD-rapport dat bedrijven opstellen, is en blijft een juridisch document dat onder het Belgisch recht wordt opgenomen in het jaarverslag.’
Emmanuel Leroux, advocaat bij KPMG Law
Niet te snel, niet te veel
Naast interne juristen is er ook een rol weggelegd voor externe juristen, zoals Emmanuel Leroux, advocaat bij KPMG Law. ‘Wij geven eerder ad hoc input, over bijvoorbeeld het toepassingsgebied van de CSRD. Anderzijds fungeren we ook als gatekeeper, want het rapport dat bedrijven opstellen is en blijft een juridisch document dat onder het Belgisch recht wordt opgenomen in het jaarverslag. Zelfs als een jurist geen coördinerende rol heeft, zal hij een belangrijke rol spelen in het nazicht van wat er gepubliceerd wordt. De inhoud en de manier van rapporteren vereist ook vaak een nazicht van de contracten van het bedrijf.’
Die adviserende rol is cruciaal. Beide experts wijzen erop dat er nog heel wat onduidelijkheden zijn. ‘Eens je begint te rapporteren in toepassing van de CSRD, komen er veel vragen aan de oppervlakte’, zegt Verheggen. ‘We moeten dus nagaan hoe we de richtlijn kunnen volgen zonder tekort te schieten aan andere verplichtingen, en zonder de realiteit beter voor te stellen dan ze is. Het is dus een constante evenwichtsoefening. Het is belangrijk om de lat niet onmiddellijk te hoog te willen leggen. Bij een volgende rapporteringscyclus zullen we pas echt de reikwijdte van de CSRD binnen een bepaalde sector beseffen.’
Leroux adviseert bedrijven om niet overhaast te werk te gaan: ‘De vertaalslag van het zuiver juridische naar het operationele is niet makkelijk. We moeten erop letten niet verkeerd of te veel te rapporteren. Je geeft als bedrijf veel informatie bloot, en het is moeilijk in te schatten of die ooit tegen je gebruikt kan worden. Je hebt mogelijks ook verplichtingen om bepaalde informatie vertrouwelijk te behandelen. Het is ook voor de regulator een leerproces, waarbij men moet nagaan of de wetgeving correct is omgezet. Op Europees niveau is ook het besef gegroeid dat de rapporteringsverplichting voor bepaalde aspecten moet worden herbekeken, en dat verschillende regelgevende initiatieven inzake duurzaamheid en ESG beter op elkaar moeten worden afgestemd.’
‘Inzake duurzaamheidsrapportering moet je steeds de lange termijn voor ogen houden, zelfs al is er veel druk vanuit verschillende hoeken, zoals ratingbureaus, investeerders, regulatoren, interne stakeholders.’
Kurt Verheggen, General Counsel bij Barco
Focus op de essentie
De uitdaging voor bedrijven is vandaag om niet aan overrapportering te doen. ‘Als jurist zijn we er om de auteurs van de rapportering bij de tekst van de regelgeving te houden’. Verheggen: ‘Soms volstaat het om te verwijzen naar disclosures die onder andere regelgeving moeten gebeuren. Als jurist moet je op de rem durven staan. Je moet ook steeds de lange termijn voor ogen houden, al is er veel druk vanuit verschillende hoeken, zoals ratingbureaus, investeerders, regulatoren, interne stakeholders. Ook al wil je als bedrijf je beste beentje voorzetten, toch moet je je tot welbepaalde informatie durven beperken. Duurzaamheid is immers niet een of ander record dat verbroken moet worden, zeker niet als er nu al stemmen opgaan om de wetgeving te herbekijken. Die grote mate aan rechtsonzekerheid en interpretatievarianten moeten je altijd voor de voorzichtigste aanpak doen kiezen.’ Leroux voegt eraan toe: ‘Ook in de financiële verslaggeving moet men het voorzichtigheidsprincipe hanteren. Dus nieuw is deze benadering niet.’
Niet alleen de druk op juristen verhoogt, ook raden van bestuur kampen met stijgende verwachtingen. Beiden kunnen elkaar versterken, zegt Verheggen. ‘Men verwacht soms dat bestuursleden een diepgaande kennis ‘over alles’ hebben, maar zij worden nu al overspoeld met informatie en zijn niet elke dag aanwezig in het bedrijf. Als jurist kunnen wij hierin een rol spelen, want wij zijn vertrouwd met de regelgeving. Het is onze taak om erop toe te zien dat er betrouwbare informatie wordt aangereikt en zo gemoedsrust te brengen. Het management moet met de essentie naar de raad gaan, zodat men zich niet verliest in details.’
Benieuwd naar hoe KPMG u kan helpen bij uw duurzaamheidsrapportering?
Klik hier om meer te weten.