Met circulaire businessmodellen, het upcyclen van gebruikte kledij en een digitaal platform wil Okret de mode-industrie begeleiden om duurzamer te ondernemen. ‘Merken kunnen zo ook veel waardevolle nieuwe data vergaren over hun producten’, zegt oprichter Sara Kovic.
Sara Kovic was in een vorig leven CSR-coördinator bij de Belgische FNG Group. Met haar Antwerpse start-up Okret – Servisch voor revolutie – meent ze dat het onafgebroken produceren, kopen en weggooien van kleding onhoudbaar is voor onze planeet. ‘Er is nood aan nieuwe oplossingen’, zegt ze. Een circulaire oplossing waar Okret sterk in gelooft, is het verlengen van de levensduur van kleding.
De start-up moedigt modemerken aan om hun eigen tweedehandsplatforms te beheren. ‘Klanten kunnen bij hun favoriete merk dan niet alleen terecht voor erste circulair alternatief waar Okret sterk in gelooft, is de levensduur van kleding verlengen. nieuwe items, maar ook voor hoogwaardige tweedehands kleding’, klinkt het. Okret ziet diverse mogelijkheden om gebruikte kledingstukken terug te krijgen bij de merken.
Statiegeld en leasing
Een systeem van statiegeld zoals bij glazen flessen lijkt haalbaar. De consument betaalt bij aankoop van een nieuw kledingstuk een bepaald percentage statiegeld, en krijgt een kortingsbon bij het terugbezorgen van het artikel na zijn eerste levensfase. ‘Zo worden mensen aangemoedigd om hun kleding daadwerkelijk weer in te leveren, én zo kan er een stukje van het statiegeld gereserveerd worden om de kosten van terugname en transport te recupereren’, zegt Kovic.
Ook een leasingsysteem acht Okret mogelijk. In plaats van kleding te kopen, kunnen mensen het stuk na het betalen van een voorschot leasen via een bepaalde maandaflossing. Als de leasingperiode afgelopen is, krijgen consumenten de kans om het kledingstuk over te kopen voor het restbedrag of om het terug te bezorgen aan de fabrikant.
Door kledingstukken na gebruik terug te nemen, ontdekken modebedrijven een schat aan nieuwe informatie over het gebruik van hun producten.
Sara Kovic, oprichter Okret
Drie reststromen
Zowel uit het leasing- als uit het statiegeldsysteem kunnen merken drie verschillende reststromen genereren. Kovic: ‘Kledingstukken die nog in prima staat zijn, kunnen zonder extra ingrepen meteen tweedehands of als tweede kans aangeboden worden – dat verlengt hun levensduur. Een volgende categorie items kan opnieuw verkocht worden na kleine herstellingswerken. Een laatste categorie is zo afgedragen of beschadigd dat die enkel in aanmerking komt om er de grondstoffen uit te herwinnen. Die kunnen dan gebruikt worden voor nieuwe kleding of voor andere producten bij lokale bedrijven.’
Data als meerwaarde
Behalve verduurzamen en extra inkomsten genereren, kunnen bedrijven met die systemen nog een andere belangrijke meerwaarde creëren: data verwerven. Kledingmerken weten heel veel over hun klanten, wie welk product koopt, maar na de verkoop stoppen die inzichten. ‘Door kledingstukken na gebruik terug te nemen, ontdekken modebedrijven een schat aan nieuwe informatie over het gebruik van hun producten’, zegt Kovic. ‘Door te begrijpen hoelang een consument een kledingstuk draagt, of het gerepareerd is en wat er mis is met het ontwerp, kunnen merken het design, de kwaliteit en de levensduur van hun kleding verlengen en verbeteren.’
Pilootproject en toekomst
Okret heeft inmiddels kledingmerk Terre Bleue als eerste grote klant gestrikt. Samen hebben ze een circulair terugnamesysteem in een aantal winkels geïmplementeerd. Dat pilootproject wordt eind 2024 geëvalueerd en indien positief bevonden verder uitgebreid naar meer winkels en merken.
Die circulaire modellen – van het invoeren van statiegeld tot het opnieuw aanbieden van tweedehandskleding via een webshop – wil Okret als transitiepartner aan bedrijven aanbieden via kant-en-klare oplossingen, zoals een eigen dataplatform, én via samenwerkingen met andere bedrijven en stakeholders.
‘Dialoog is van essentieel belang’, zegt Kovic. ‘Wij willen geen solospeler zijn, wel bouwen aan een samenwerkende gemeenschap. We geloven dat we de circulaire economie als nieuw businessmodel mainstream kunnen maken door merken en consumenten dichter bij elkaar te brengen.’
Met de aankomende Europese UPV-wetgeving, die staat voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid, zullen merken verantwoordelijk worden gesteld voor het terugnemen van ongewenste kleding van consumenten. ‘Okret zet zich in om Belgische merken hierop voor te bereiden’, aldus Kovic.